Uit: De Telegraaf
door: Wierd Duk
Ze wordt de Ayaan van België genoemd. Assita Kanko werd in haar geboorteland Burkina Faso slachtoffer van genitale verminking. Zij zet zich nu in voor vrouwen die hetzelfde lot ondergingen. Dat Kanko recent overstapte naar de Vlaams-nationalistische N-VA schiet bij ”links’ in het verkeerde keelgat.
Wat genitale verminking doet met een meisje? „Het maakt je kapot. Je hebt geen houvast meer, je bent totaal radeloos.” Assita Kanko (38) was vijf toen haar moeder haar meelokte naar een bouwvallig huisje bij de markt. „Ik werd naar binnen geduwd en op de grond gelegd. Drie of vier dames hielden me vast, ik voelde hun zweetdruppels op mijn lichaam. Ik moest mijn benen spreiden en toen zag ik dat mes. Ik gilde. Er werd iets van mij weggesneden. Je weet niet wat het is, maar ik voelde de pijn en rook het bloed dat zich vermengde met de aarde. En dan ga je naar huis. Ik kreeg bamboestokjes mee om in te knijpen tegen de pijn, de afdruk ervan stond in mijn handen. Later komen diezelfde vrouwen langs en behandelen je wonden met doeken met heet water. Dat doet zo’n pijn. Dan gaat het leven voor iedereen verder. Behalve voor jou.”
Seksueel temmen
Het verschrikkelijke is, zegt Assita Kanko: jouw wereld, die van het kind, stort in. „Mijn ouders waren God voor mij. De hemel kon vallen, mijn vader zou me beschermen. En plots is dat niet meer zo. Ik was zo bang en onzeker. Hoe kon ik mijn ouders ooit nog vertrouwen’?” Het is niet zo dat haar ouders ongeletterd waren. „Mijn vader was leerkracht en mijn moeder huisvrouw, maar goed belezen. Ik heb er later, toen ik een boek schreef, met mijn moeder over gesproken. Het is de traditie en de sociale druk, 75% van de meisjes was besneden. Niet alleen moslima’s trouwens. Het is ge- woon een manier om vrouwen seksueel te temmen.”
Kanko ging later studeren en nam actief deel aan het studentenverzet in Burkina Faso. Toen een van haar vrienden werd vermoord, besloot ze uit te wijken naar Europa. Drie jaar woonde ze in Nederland. Dankzij de liefde belandde ze in 2004. in België, waar Kanko nu een rijzende ster is. Een Ayaan Hirsi Ali (de Nederlandse activiste, red.) in wording.
Zelden kreeg de Brusselse vrouwenrechtenactiviste zoveel ‘racistische bagger’ over zich heen als na haar aankondiging dat ze overstapte van de Franstalige liberalen naar de Vlaamse nationalisten van de N-VA. Die islamkritische partij stapte onlangs uit de Belgische regering omdat ze niet akkoord kon gaan met het omstreden migratiepact van Marrakesh. Kanko: „De kritiek kwam vooral van links. Daar vinden ze dat een ‘zwart meisje’ niet voor de N-VA actief mag zijn. Ze noemen mij een dommerik, een zwarte sympathisant van de Ku Klux Klan. Ze hebben de mond vol over verdraagzaamheid, maar zelf zijn ze zwaar intolerant.”
Kanko ziet in België en de rest van Europa essentiële waarden – individuele vrijheid, de scheiding van kerk en staat, geloof in de rede onder druk staan; mede door de komst van honderdduizenden migranten uit culturen, zoals die waar zij als kind slachtoffer van werd. „Onze wetten moeten boven religieuze dogma’s staan. Ik heb in Burkina Faso gevochten voor de vrijheid. Ik weet hoe kwetsbaar de democratie is. In Europa stoort mij het schaapachtige zwijgen: vrijdenkers moeten zich verstoppen uit angst voor aanslagen, maar die zogenaamde antiracisten hoor je niet. Ik denk dat veel mensen niet weten hoe het is om in onvrijheid te leven, dan is de democratie hen misschien niet zo dierbaar. Of ze zijn bang: om voor racist of voor de duivel te worden uitgemaakt. Maar als je wilt dat iedereen je aardig vindt, bereik je niets.” ‘
Operatie
Pas dit jaar, in oktober, besloot Assita Kanko dat ze wilde weten wat er destijds precies bij haar is weggesneden. „Ik bezocht een Franse arts, die hersteloperaties kan uitvoeren bij vrouwen die zijn besneden. Mijn verminking bleek erger dan ik vreesde. Ik zal nooit normaal kunnen bevallen. Ik begon tijdens dat gesprek te depersonaliseren: beelden van mijn besnijdenis begonnen door elkaar te lopen met het heden. Als kind ben ik naar huis gelopen met die pijn en nu voelde ik mijn benen niet meer. Ik kan worden geopereerd, maar ik ben bang. De operatie is heel ingrijpend en ik ben gewend aan wie ik nu ben. Aan de andere kant besef ik dat ik een rolmodel kan zijn voor duizenden vrouwen, in België en elders, die hetzelfde hebben meegemaakt als ik. Maar ik ben er niet klaar voor. Nog niet.”
