Uit: de Telegraaf (16 februari 2019) Door: Wierd Duk.
Nederlandse arabiste vertaalde brontekst van jihadisten
Beroepen de terroristen van Islamitische Staat zich terecht op de islamitische leer? En hebben gelovige moslims de plicht om de Sharia na te streven?
Onderzoekster Machteld Allan vertaalde het Arabischtalige manifest waar Bin Laden, IS én polderjihadisten zich op beroepen. Haar conclusie: gewelddadige Syriëgangers kennen de islam vaak beter dan de doorsnee moslim.
Altijd weer duiken dezelfde vragen op als het gaat over de islam. Volgen de koppensnellers van IS een perverse afwijking van de islamitische leer. of vertegenwoordigen zij de vervolmaking ervan? Is de sharia inpasbaar in onze rechtsstaat? Is de islam gewelddadig of, integendeel, de ‘godsdienst van de vrede“? Omdat deskundigen het over die vragen maar niet eens kunnen worden, besloot arabiste en historica Machteld Allan (54) om zich onder te dompelen in een belangrijke tekst, die van de middeleeuwse schriftgeleerde Ahmad Ibn Taymiyya (1263-1328). Hoe vreemd het ook klinkt, Ibn Taymiyya’s ‘Bid. vecht en heers’, inspireert ook jonge Nederlandse salafisten om het slagveld op te zoeken in Syrië en Irak.
U heeft een soort “Mein Kampf” van het salafisme vertaald?
„Dat verwijt hoor ik vaker: stel dat deze tekst, waarin de belangrijkste islamitische wetgeving op een rijtje wordt gezet, in handen valt van jonge moslims? Mogelijk radicaliseren zij dan. Maar ik vind: hoe meer kennis over de islam, hoe beter. En dit is een sleuteltekst: Ibn Taymiyya gaat terug naar de oerbronnen.”
Ayaan Hirsi Ali schrijft in het voorwoord: dit zijn de teksten op grond waarvan onder anderen Theo van Gogh werd vermoord. Maak ze toegankelijk voor een westers publiek, opdat men zich een oordeel kan vormen. Is dit wat u beoogt?
„Wetenschappers die het salafisme onderzoeken – de leer van orthodoxe moslims die proberen het leven van Mohammed na te volgen – benaderen die groep meestal sociologisch. Zij zien het salafisme als een identiteit, losgeweekt van de islam: gekke jongens met baarden in lange jurken. Ze gaan volledig voorbij aan hun gedachtegoed, dat rechtstreeks afkomstig is uit de islam. Dan krijg je conclusies dat het wel mee zou vallen met die ‘poldersalafisten’. Dat is onzin. Je móet het salafisme als een religieus fenomeen zien. IS verdwijnt nu, maar dat betekent niet dat het gedachtegoed ook weg is. Dat blijft bestaan, google maar eens op Ibn Taymiyya: hij is enorm populair bij jonge, revolutionaire moslims.”
Wat maakt deze tekst van Ibn Taymiyya zo explosief?
„Het feit dat hij moslims oproept om via de jihad – de gewapende strijd – politieke macht na te streven om zo de religie te vervolmaken. De wereldlijke machthebbers moeten dan de sharia invoeren. Kijk naar Iran, waar de ayatollahs de touwtjes in handen hebben. Christenen daarentegen hebben geleerd om de wereldlijke macht af te wijzen. Dat is een enorm verschil.”
Hoe gaan we westerse moslimjongeren, die in die opdracht geloven, nog bereiken?
„Iemand als Paul Scheffer zegt: orthodoxe moslims integreren niet omdat ze nog met één been in Marokko staan. Doe daar iets aan. Daar ben ik het niet mee eens. In deze tijd van globalisering zijn die radicale, westerse moslims eerder ontworteld. En het salafisme juicht dat toe. IS waarschuwt westerse moslims: rouw niet als je niet-islamitische buurman of buurvrouw sterft bij een aanslag. Ze halen dan Ibn Taymiyya aan: “Bid niet bij de graven van ongelovigen” – want anders weten we je te vinden! Zij begrijpen heel goed hoe integratie hier verloopt en willen dat tegenhouden. Toch zullen wij die moslimjongeren een wenkend perspectief moeten bieden.”
Maar is de islam wel inpasbaar in onze democratische rechtsstaat?
„Natuurlijk wel. Gelukkig kennen de meeste moslims die teksten helemaal niet. Ik heb moslimstudenten, die zeggen: ‘Ik heb dit nog nooit gehoord, ook niet in de moskee’. Die reageren bijna ontredderd als ik ze op Ibn Taymiyya wijs. Laat hen hun ramadan-versie van de islam belijden. Zij zijn cultuur-moslims, die gezellig bij el- kaar komen met het Suikerfeest en gewoon meedoen in de samenleving. Zij streven niet naar ontwrichting van onze samenlevingen. Maar dat doen salafisten wel, die het leven van Mohammed willen imiteren – een krijgsheer die moordde, vrouwen en kinderen tot slaven maakte en oorlog voerde. In welke andere grote religie vind je zo’n gewelddadig iemand als rolmodel?
Dat er tienduizenden salafisten onder ons zijn, moet ons op z’n minst grote zorgen baren. Toen IS de Jordaanse legerpiloot Mu’ath Al-Kasaesbeh levend verbrandde. legitimeerden de terroristen die gruweldaad met een citaat van Ibn Taymiyya